Từng có thời gian chi viện, chống dịch tại Bình Dương, PGS.TS Hải cho biết, F0 nặng, nguy kịch giai đoạn này khác với giai đoạn dịch bùng phát trước đây.
Vì vậy phương pháp điều trị cũng thay đổi để phù hợp, hiệu quả hơn.
4 tháng căng mình tiếp nhận điều trị 1.000 F0 nặng
Từ buồng đệm, PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu, Giám đốc Bệnh viện Điều trị Người bệnh Covid-19 ( quận Hoàng Mai, Hà Nội), cùng PGS.TS Hoàng Bùi Hải, Phó Giám đốc bệnh viện, cầm bộ đàm theo dõi sức khỏe bệnh nhân tại khu cấp cứu. Ngăn cách bởi tấm cửa kính là phòng hồi sức tích cực (ICU) – nơi các bác sĩ đang đi lại như con thoi để chăm sóc, điều trị các F0 nặng, nguy kịch.
“Phải thường xuyên liên hệ với gia đình bệnh nhân, giải thích cặn kẽ về tình trạng F0 cho người nhà”, PGS.TS Hiếu nhắc bác sĩ đang trực tại buồng đệm.
PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu (bên trái) cùng PGS.TS Hoàng Bùi Hải (ngoài cùng, bên phải) trao đổi về tình hình điều trị F0 tại buồng đệm của Khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Điều trị Người bệnh Covid-19
“Bệnh nhân nào tỉnh lại, lập tức test nhanh. Nếu âm tính, chúng ta chuyển ngay sang khu phục hồi chức năng. Việc này để tránh trường hợp bệnh nhân tiến triển tốt nhưng nhìn xung quanh thấy các trường hợp nặng, nguy kịch khác, tâm lý sẽ bị ảnh hưởng, trở nặng trở lại”, ông nói thêm.
Khi chuẩn bị rời sang khu khác, PGS.TS Hiếu dừng lại trước một nữ bác sĩ – chị là một trong số các bác sĩ từ bệnh viện ở Hà Giang và Bệnh viện Xanh Pôn (Hà Nội), đến đây để hỗ trợ và học hỏi về điều trị F0 nặng. “Quyết tâm ở lại với chúng tôi nhé”, PGS.TS Hiếu nhắn nhủ.
Đó là quang cảnh tại khu ICU của Bệnh viện Điều trị Người bệnh Covid-19 một chiều cuối năm. Bệnh viện được xây thần tốc sau 1 tháng, thuộc tầng 3 trong tháp điều trị tại Hà Nội, chủ yếu tiếp nhận F0 nặng, nguy kịch, thở máy, cần hỗ trợ về chức năng sống, lọc m.áu, ECMO. Việc xây dựng bệnh viện đều do các mạnh thường quân, nhà tài trợ ủng hộ, đóng góp.
Bên trong phòng điều trị bệnh nhân Covid-19 nặng, nguy kịch
“Được chứng kiến giai đoạn từ con số không, một bãi đất trống đến bệnh viện điều trị F0 lớn nhất miền Bắc như hiện tại (có thể đáp ứng hơn 500 giường điều trị các trường hợp thở máy) là may mắn trong đời những bác sĩ như chúng tôi”, PGS.TS Hoàng Bùi Hải, Phó Giám đốc bệnh viện chia sẻ.
Ngày 15/9, bệnh viện nhận F0 đầu tiên. Sau 4 tháng hoạt động, nơi đây đã chăm sóc, điều trị khoảng 1.000 F0. Theo quy trình, bệnh viện chỉ tiếp nhận người đã được xét nghiệm dương tính và có liên hệ trước qua đường dây nóng. Đó là các F0 được CDC địa phương, phường đ.ánh giá tình trạng nặng, nguy kịch.
“Có trường hợp gọi điện đến đường dây nóng, nằng nặc đòi nhập viện nhưng y tế phường đ.ánh giá không phải trường hợp nặng, chúng tôi cũng khuyên họ nên ở lại điều trị, chăm sóc tại tuyến một”, đại diện bệnh viện cho biết.
Các cơ sở, bệnh viện tuyến dưới muốn chuyển bệnh nhân đến đây đều phải gọi điện, chuyển hồ sơ trước (thông tin chi tiết về địa chỉ, tình trạng tiêm vắc xin, bệnh nền…) để các bác sĩ chuẩn bị giường thở, máy thở đón F0.
Tín hiệu khả quan trong điều trị F0 nặng tại ICU lớn nhất miền Bắc
Bệnh viện Điều trị Người bệnh Covid-19 đang có 200 nhân viên y tế, trong đó, một nửa là nhân lực từ các bệnh viện khác đến hỗ trợ và học tập. Ngoài ra, bệnh viện vẫn chia nhân lực hỗ trợ Bình Định, Thanh Hóa, Bình Dương… chống dịch.
Các bác sĩ đang áp dụng phương án 2 ca 3 kíp, mỗi ca kéo dài 12 giờ. Tuy nhiên sau 4 giờ làm trực tiếp tại các ICU, các bác sĩ lại được thay đồ bảo hộ ra làm việc tại phòng đệm, để nhóm khác vào thay. “Số lượng nhân viên y tế đảm bảo nhưng chúng tôi phải cân đối nhân sự có kinh nghiệm về hồi sức tích cực”, PGS.TS Hải nói.
PGS.TS Hoàng Bùi Hải, Phó Giám đốc bệnh viện giải quyết công việc tại khu vực buồng đệm.
“Căng thẳng” là điều PGS.TS Hoàng Bùi Hải nói về tình hình điều trị F0 hiện tại khi số mắc của Hà Nội và các tỉnh tăng cao. Bệnh viện đang điều trị khoảng 200 ca, trong đó 60- 70% bệnh nhân tình trạng nặng (từ thở oxy trở lên).
Công việc của các bác sĩ khá vất vả, đặc biệt do số F0 nặng chưa thể xuất viện, bệnh nhân mới lại liên tục bổ sung. “Bệnh nhân nặng ngày càng nhiều hơn. Có trường hợp thở máy 5-6 tuần vẫn chưa thể ra viện”, PGS.TS Hải tiếp tục thông tin.
“Có nhiều cụ bị bệnh Alzheimer’s, thường xuyên đòi về nhà, không hợp tác; có cụ khác lại bị tai biến, nằm liệt giường… Các cụ có hệ miễn dịch kém, vì nhiều lý do chưa được tiêm vắc xin”, Phó giám đốc bệnh viện nói. Vì vậy, công tác chăm sóc, điều trị của các bác sĩ, điều dưỡng cũng gặp nhiều khó khăn.
Từng có thời gian chi viện, chống dịch tại Bình Dương, PGS.TS Hải cho biết thêm, F0 nặng, nguy kịch giai đoạn này khác với giai đoạn dịch bùng phát trước đây.
Cụ thể, giai đoạn bùng dịch ở TP.HCM, Bình Dương, các F0 nặng, nguy kịch đa dạng ở lứa t.uổi, với điểm chung là chưa được tiêm vắc xin. Ca nặng, t.ử v.ong có cả người trẻ, khoảng 30-40 t.uổi. Ở giai đoạn hiện nay, do được phủ vắc xin nên các trường hợp nặng, nguy kịch chủ yếu là người già, có bệnh nền và phần lớn chưa tiêm vắc xin.
Bệnh viện Điều trị Người bệnh Covid-19 đang có 200 nhân viên y tế, trong đó, một nửa là nhân lực từ các bệnh viện khác đến hỗ trợ và học tập.
Vì vậy phác đồ điều trị cũng thay đổi để thích ứng tình hình. Hiện tại, phác đồ điều trị được cá nhân hóa tùy theo thể trạng, bệnh nền của từng bệnh nhân.
Cũng theo PGS.TS Hải, nhờ thuốc điều trị, máy móc phương tiện và nhân lực được đảm bảo hơn nên kết quả điều trị F0 được nâng cao, tỷ lệ t.ử v.ong giảm so với đợt trước. “Cụ thể, giai đoạn 1 tháng đầu tiên khi vừa đi vào hoạt động, bệnh viện điều trị 20 bệnh nhân thở máy, tỷ lệ t.ử v.ong là một nửa. Nhưng thời gian gần đây, tỷ lệ này giảm xuống từ 50% xuống khoảng 40-45%. Ca nặng tăng nhưng tỷ lệ t.ử v.ong giảm”, PGS.TS Hải chia sẻ thêm.
Tín hiệu lạc quan này chính là động lực đối với các nhân viên y tế trong giai đoạn khó khăn khi số ca mắc, số ca nặng tại các tỉnh, thành liên tục tăng.
Điều trị tại nhà theo chiến lược mới nhất
Từ hôm nay (16.8), Bộ Y tế khởi động chương trình thí điểm điều trị có kiểm soát các bệnh nhân Covid-19 (F0) tại nhà và cộng đồng (home-based care).
Ảnh minh họa: Shutterstock
Trên cơ sở trao đổi và thống nhất với TP.HCM, Bộ Y tế triển khai thí điểm chương trình điều trị tại nhà (home-based care) có kiểm soát cho các trường hợp F0 tại nhà và cộng đồng ở TP.HCM, với mô hình 3 tại chỗ: xét nghiệm tại chỗ, điều trị tại chỗ và an sinh tại chỗ (cung cấp gói thực phẩm bảo đảm an sinh xã hội cho người nhiễm và các thành viên trong gia đình ở tại nhà, không ra ngoài, tránh tiếp xúc, góp phần làm giảm nguy cơ lây lan).
Các ca F0 cũng được cung cấp tài liệu hướng dẫn chi tiết giúp tự chăm sóc, theo dõi sức khỏe và liên lạc với các cơ sở y tế trong trường hợp xuất hiện các triệu chứng trở nặng để được giúp đỡ, chuyển viện điều trị kịp thời. Việc cung cấp và sử dụng thuốc trong chương trình được tư vấn, hướng dẫn, theo dõi, kiểm soát chặt chẽ, ghi nhận và đ.ánh giá bởi các chuyên gia, cán bộ y tế.
Theo PGS-TS Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh (Bộ Y tế), hiện nay số lượng ca bệnh tăng cao. Vì thế, cần có sự thay đổi về chiến lược điều trị nhằm giảm tỷ lệ t.ử v.ong và đảm bảo tất cả người bệnh được tiếp cận y tế. Căn cứ trên kinh nghiệm quốc tế, về triệu chứng bệnh học, các chuyên gia nhận thấy có các bệnh nhân Covid-19 nhẹ có thể điều trị ngoại trú tại nhà.
Ông Khuê đ.ánh giá với điều trị bệnh nhân nhẹ tại nhà, vấn đề đặc biệt quan trọng là việc sử dụng thuốc tại gia đình. Chiến lược cấp những “túi thuốc an sinh” cho các gia đình, cũng như tăng cường tư vấn cho mọi người trong gia đình, cộng đồng giúp người nhiễm bệnh an tâm, người trong gia đình được đảm bảo an toàn. “Với việc điều trị ngoại trú, mỗi gia đình trở thành “home care” – phòng y tế tại nhà. Sắp tới, chúng tôi sẽ đẩy mạnh áp dụng thí điểm tại TP.HCM và một số tỉnh, thành có số mắc tăng cao”, ông Khuê cho biết.
Theo ông Khuê, với các bệnh nhân F0 điều trị ngoại trú, cùng với cấp thuốc điều trị, người bệnh sẽ được cán bộ y tế tuyến cơ sở, bác sĩ gia đình, bác sĩ tại địa phương và các khu vực, cộng thêm mạng lưới bác sĩ tình nguyện, hỗ trợ tư vấn. Các bệnh nhân sẽ được một tổ y tế theo dõi, lấy mẫu xét nghiệm và theo dõi các chỉ số sinh tồn cơ bản. Để an toàn cho người bệnh, theo dõi được diễn biến bệnh, đề phòng tình huống nặng lên, mỗi bệnh nhân cũng được hướng dẫn tự chăm sóc sức khỏe; khi diễn biến có sốt, ho, bắt đầu khó thở thì cần liên hệ nhân viên y tế. Ngoài ra, cần đảm bảo tuân thủ quy định cách ly, không để lây nhiễm chéo cho người trong gia đình, ra ngoài cộng đồng.
Tuy nhiên, ông Khuê cũng lưu ý về các yếu tố được chú trọng khi triển khai chương trình, vì Việt Nam khác nước ngoài ở mô hình gia đình “tứ đại đồng đường” có ông, bà, bố mẹ và cháu cùng sống tại nhà; điều kiện sống; điều kiện công nghệ thông tin ở mỗi nơi, mỗi vùng cũng có sự khác biệt. Có những gia đình chỉ có mấy chục mét vuông để sống thì việc có chỗ cho người bệnh sinh hoạt riêng là rất khó. Phải tính đến tất cả những điều đó khi xây dựng hướng dẫn để mô hình đi vào thực tiễn.
“Trong hướng dẫn điều trị hiện nay, Bộ Y tế đưa ra vấn đề quan trọng đó là tư vấn tâm lý. Đại dịch cũng như thảm họa, người mắc bệnh rất lo lắng, tâm lý dao động, có diễn biến lo lắng, không biết điều trị thế nào, ở đâu, thuốc gì…”, ông Khuê chia sẻ.
