Căn bệnh làm nữ bệnh nhân thường xuyên nôn ói sau khi ăn, 5 ngày không thể đi đại tiện thường diễn tiến âm thầm, đa số phát hiện ở giai đoạn muộn nên tỷ lệ t.ử v.ong rất cao.
Đại diện Bệnh viện Nguyễn Trãi (TPHCM) cho biết, vừa qua các bác sĩ nơi đây đã áp dụng một kỹ thuật nội soi tiên tiến cứu thành công một nữ bệnh nhân mang khối u đầu tụy xâm lấn hiểm ác, tính mạng lâm nguy.
Bệnh nhân là bà A.M. (67 t.uổi) nhập bệnh viện Nguyễn Trãi vì đau quặn vùng thượng vị, không ăn uống được và thường xuyên nôn sau ăn, tình trạng diễn tiến tăng dần trong 2 tuần nay.
Khai thác bệnh sử, bệnh nhân đã 5 ngày không đại tiện được. Bệnh nhân được chẩn đoán u đầu tụy gây tắc ống mật chủ cách đây 5 tháng, đã được đặt stent đường mật do vàng da tắc mật. Sau đặt stent, tình trạng vàng da có giảm, ăn uống được nhưng gần đây bệnh có dấu hiệu tái phát.
Thời điểm nhập viện, bệnh nhân có cơn đau quặn vùng thượng vị, buồn nôn và nôn ra thức ăn cũ nên được đưa đi cấp cứu. Sau khi thăm khám kỹ lưỡng, các bác sĩ khoa Ngoại đã bù dịch, điều trị giảm đau cho bệnh nhân. Tiến hành thực hiện các xét nghiệm, các bác sĩ phát hiện bạch cầu m.áu bệnh nhân tăng nhẹ, men gan, men tụy và Bilirubin m.áu bình thường, chứng tỏ mật vẫn thông tốt.
Ảnh chụp X-quang bụng đứng cho thấy hơi nhiều trong dạ dày. Kết quả nội soi dạ dày cho thấy khối từ ngoài đè vào tá tràng làm hẹp lòng ruột, khiến máy soi không qua được. Cuối cùng cộng với CT scan bụng và X-quang dạ dày cản quang, bác sĩ phát hiện khối u đầu tụy xâm lấn gây hẹp tá tràng bệnh nhân.
Bệnh nhân được đặt stent kim loại tá tràng qua nội soi, tránh một cuộc đại phẫu (Ảnh: BVCC).
Sau khi hội chẩn liên chuyên khoa Ngoại và Nội soi và giải thích cho người nhà phương án tối ưu nhất, ekip điều trị tiến hành đặt stent kim loại tá tràng dài 9cm, đường kính 22mm, từ môn vị đến tá tràng đoạn D2 cho bệnh nhân. Hậu can thiệp vài ngày, bệnh nhân hết đau bụng, hết ói, ăn được thức ăn mềm và hiện đã được xuất viện.
BS Nguyễn Đức Thông, Trưởng khoa Nội soi, Bệnh viện Nguyễn Trãi cho biết, u đầu tụy là một dạng của u tuyến tụy, thường là u ác. Điều nguy hiểm là bệnh thường diễn tiến âm thầm, đa số phát hiện ở giai đoạn muộn nên tỷ lệ t.ử v.ong rất cao. Bệnh nhân u đầu tụy thường t.ử v.ong do u xâm lấn ống mật chủ gây tắc mật và/hoặc do u xâm lấn gây tắc nghẽn tá tràng làm bệnh nhân không ăn uống được, suy kiệt.
Với bệnh nhân mang u đầu tụy, phẫu thuật cắt khối tá tụy (phẫu thuật Whipple) là phương pháp điều trị triệt để. Tuy nhiên, đây là một phẫu thuật lớn, không thực hiện được ở bệnh nhân giai đoạn muộn hoặc bệnh nhân lớn t.uổi, tổng trạng kém.
Đầu trên stent kim loại sau khi đã bung ra trong dạ dày bệnh nhân (Ảnh: BVCC).
Ngày nay, với những tiến bộ trong nội soi can thiệp kết hợp với hóa trị liệu giúp kéo dài và cải thiện chất lượng sống đáng kể ở những bệnh nhân không có chỉ định phẫu thuật. Đối với tình trạng tắc nghẽn đường mật, bệnh nhân có thể được can thiệp bằng đặt stent đường mật (thường là stent kim loại) qua nội soi mật tụy ngược dòng. Còn đối với tắc nghẽn tá tràng, bác sĩ thường thực hiện phẫu thuật nối vị – tràng cho bệnh nhân.
Với trường hợp bệnh nhân già yếu, suy kiệt hoặc không muốn phẫu thuật, stent kim loại tá tràng cũng là một lựa chọn giúp giải quyết các triệu chứng tắc nghẽn tá tràng của bệnh nhân, giúp bệnh nhân có thể ăn uống lại được, cải thiện chất lượng sống mà không phải chịu một cuộc mổ nặng nề.
Vì bệnh diễn tiến âm thầm, bác sĩ khuyên người dân hãy thường xuyên đến bệnh viện tầm soát sức khỏe, nhất là khi có các triệu chứng như vàng da, vàng niêm mạc mắt, tiêu chảy, tiêu phân mỡ, phân bạc màu hoặc đau ở vùng thượng vị.
Đau bụng và đau lưng dữ dội, 2 bệnh nhân lâm nguy vì sỏi nằm trong chỗ hiểm
Các bác sĩ đã dùng những kỹ thuật nội soi tiên tiến, phức tạp giúp 2 bệnh nhân có sỏi trong tụy, thận qua cơn nguy hiểm mà không phải thực hiện cuộc mổ hở đau đớn.
Mới đây, đại diện Bệnh viện (BV) Nguyễn Trãi (TPHCM) cho biết, các bác sĩ BV vừa phối hợp cứu sống một trường hợp bệnh nhân bị tắc ống mật chủ và ống tụy chính rất nguy kịch.
Bệnh nhân là ông Nguyễn Văn T. (93 t.uổi), nhập viện trong tình trạng đột ngột đau thượng vị liên tục hơn một ngày và càng lúc càng tăng, kèm mệt, buồn nôn. Ông T. có t.iền sử bị bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, nhưng chưa đau bụng lần nào dữ dội như vậy.
Thời điểm tiếp nhận bệnh nhân, các bác sĩ đã thực hiện khẩn các xét nghiệm m.áu cần thiết, chụp X-quang bụng, CT-scan bụng cho bệnh nhân. Các kết quả phát hiện cụ ông có sỏi tụy gây giãn ống tụy, đồng thời đè ép vào ống mật chủ gây giãn đường mật.
Sau khi hội chẩn khẩn với sự tham gia của các chuyên khoa Hồi sức cấp cứu, Ngoại khoa và Nội soi tiêu hóa, ekip điều trị xác định bệnh nhân bị viêm đường mật cấp nặng do sỏi tụy chèn ép, trên nền viêm tụy mạn. Nếu không can thiệp giải áp đường mật và tụy, bệnh nhân sẽ diễn tiến sốc n.hiễm t.rùng đường mật và nguy cơ t.ử v.ong rất cao.
Bàn bạc kỹ lưỡng, ekip điều trị quyết định can thiệp nội soi mật tụy ngược dòng (ERCP) khẩn cho cụ ông để lấy sỏi tụy và dẫn lưu để giải áp đường mật – tụy.
BSCKII Nguyễn Đức Thông, Trưởng khoa Nội soi của BV cho biết, nếu phẫu thuật dẫn lưu đường mật – tụy cho cụ ông cao t.uổi, có nhiều bệnh nền kèm theo sẽ rất nặng nề và nguy hiểm. Khi can thiệp ERCP, bệnh nhân sẽ tránh được cuộc phẫu thuật rất lớn.
Các bác sĩ thực hiện kỹ thuật can thiệp nội soi mật tụy ngược dòng (ERCP) khẩn cho cụ ông để lấy sỏi tụy (Ảnh: BVCC).
Trải qua hơn một giờ thực hiện thủ thuật, ekip đã thành công khi can thiệp vào ống tụy chính và ống mật chủ, lấy được sỏi tụy, đồng thời đặt được một stent vào ống tụy chính và một stent vào ống mật chủ. Hậu phẫu vài giờ, bệnh nhân bớt đau bụng và tiếp tục được theo dõi, điều trị nội khoa tại khoa Hồi sức cấp cứu. Sau đó, các chỉ số xét nghiệm dần cải thiện trở về mức bình thường. Bệnh nhân khỏe và được xuất viện một tuần sau can thiệp.
BS Thông cho biết, đây là một trong những bệnh nhân đầu tiên mà BV Nguyễn Trãi dùng kỹ thuật ERCP phức tạp can thiệp lấy sỏi tụy, dẫn lưu ống tụy thành công.
Theo BS Thông, có nhiều nguyên nhân gây viêm tụy mạn, trong đó phổ biến là do rượu và t.huốc l.á. Viêm tụy mạn thường gây ra những cơn đau bụng dai dẳng hoặc tái phát. Tuy nhiên, hiện nay một số người dân còn rất chủ quan, nhất là ở người già, do biểu hiện đau có thể mơ hồ, bị lầm tưởng thành viêm dạ dày, ngộ độc thức ăn… dẫn đến chậm trễ nhập viện.
Viêm tụy mạn nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời có nguy cơ diễn tiến nặng, nguy cơ t.ử v.ong cao.
Cũng gặp nguy hiểm vì sỏi là ông L.V.S. (62 t.uổi, ngụ tỉnh Bình Định). Ông S. cho biết 10 năm trước đã phát hiện mình bị sỏi thận, nhưng vì chủ quan và nhà lại ít điều kiện nên quyết định không can thiệp.
Thời gian gần đây, ông xuất hiện những cơn đau lưng với tần suất ngày càng nhiều và nặng hơn, ảnh hưởng đến việc vận động, sinh hoạt hằng ngày. Không thể chịu nổi, ông S. tìm đến BV Hoàn Mỹ Thủ Đức (TPHCM) cầu cứu.
Qua thăm khám và thực hiện cận lâm sàng cần thiết, ông S. được chẩn đoán có sỏi lớn ở thận trái, kích thước lên đến 3x4cm. Nếu không can thiệp sớm sẽ ảnh hưởng nhiều đến chức năng thận, thậm chí gây viêm thận, suy thận.
Vết rạch da rất nhỏ tạo đường hầm để lấy sỏi thận cho bệnh nhân khi thực hiện phương pháp Mini – PCNL (Ảnh: BVCC).
Sau khi hội chẩn, các bác sĩ chuyên khoa Ngoại – Tiết niệu của BV tiến hành phẫu thuật bằng phương pháp nội soi tán sỏi thận qua da đường hầm nhỏ (Mini – PCNL) cho ông S. Khi áp dụng phương pháp này, chỉ với một vết rạch da rất nhỏ tạo đường hầm vào thận, các bác sĩ sử dụng máy siêu âm và máy C-arm giúp định vị chính xác, sau đó dùng máy laser công suất cao tán vỡ nhỏ các viên sỏi trong thận.
Các mảnh vụn sỏi sau tán cũng thông qua đường hầm nhỏ này mà được lấy ra ngoài. Bệnh nhân nhờ vậy tránh được một cuộc mổ hở đau đớn và đã nhanh chóng xuất viện sau can thiệp.
BS Trương Hồng Ngân, người tham gia phẫu thuật cho ông S chia sẻ, với phương pháp Mini – PCNL, vết mổ xử lý sỏi thận rất nhỏ, ít đau, ít mất m.áu, giảm thiểu được nguy cơ nhiễm khuẩn vết mổ, người bệnh nhanh hồi phục, thời gian nằm viện ngắn (chỉ từ 2-4 ngày).
