Tại Hà Nội và nhiều tỉnh thành, số F0 mới vẫn duy trì ở mức cao, chủ yếu điều trị tại nhà.
Chuyên gia khuyến cáo F0 điều trị tại nhà trong dịp Tết cần lưu ý những vấn đề dưới đây.
Kiểm soát SpO2
BS Nguyễn Trung Cấp, Phó Giám đốc Bệnh viện Nhiệt đới Trung ương cho biết, F0 điều trị tại nhà đa phần là bệnh nhân không triệu chứng, hoặc biểu hiện nhẹ như sốt, đau người, mất vị giác…
Tuy nhiên, dù không biểu hiện triệu chứng, hoặc triệu chứng nhẹ, tất cả các bệnh nhân cần được theo dõi chỉ số oxy m.áu (SpO2) mỗi ngày 2 lần.
Tình trạng thiếu oxy hòa tan trong m.áu là một trong những vấn đề nghiêm trọng nhất của bệnh nhân Covid-19. Nhiều trường hợp diễn biến rất nhanh, khiến cho việc điều trị trở nên khó khăn.
“Điều nguy hiểm là, ở một số bệnh nhân, họ không phát hiện dấu hiệu thiếu oxy nên rất muộn mới phát hiện ra, khi vào viện đã nguy kịch”, BS Cấp cho biết.
Tại Hà Nội và nhiều tỉnh thành, bệnh nhân Covid-19 được điều trị tại nhà (Ảnh minh họa: PV).
Đáng nói, không thể biết được ai có nguy cơ bị thiếu oxy. Cũng như một số bệnh nhân Covid-19 bị mất mùi, mất vị, chúng ta không biết ai có nguy cơ mất mùi, mất vị, chỉ khi xuất hiện mới biết. Tương tự với thiếu oxy, có những bệnh nhân mất cảm giác khó thở, dù nồng độ oxy m.áu giảm nhưng không cảm nhận được, chỉ đến khi mệt lả, ngất xỉu mới phát hiện nguy cơ này.
Thiếu oxy (nồng độ oxy trong m.áu giảm) ở bệnh nhân Covid-19 phản ánh tổn thương phổi mà cơ thể vượt qua ngưỡng có thể bù trừ được. Tổn thương phổi hầu hết bệnh nhân Covid-19 đều có, chỉ khác mức độ nhiều, ít khác nhau.
“Trên 70% bệnh nhân Covid-19 có tổn thương phổi ở mức độ khác nhau. Tuy nhiên, nếu tổn thương rất là nhỏ, cơ thể bù trừ được, không gây ảnh hưởng gì. Tổn thương lớn hơn khiến cơ thể không bù trừ được, biểu hiện là tụt oxy trong m.áu. Lúc này cần có sự hỗ trợ của các biện pháp hồi sức”, BS Cấp khuyến cáo.
Việc điều trị F0 trong cộng đồng, theo dõi F0 nhẹ ít triệu chứng tại nhà, tốt nhất là tất cả các bệnh nhân cần được theo dõi SpO2. Vì nếu không theo dõi chủ động, đến khi bệnh nhân thấy mệt lả, thậm chí ngất xỉu sẽ là khá muộn.
BS Cấp khuyến cáo, với F0 đang điều trị tại nhà, có thể chủ động trang bị máy đo SpO2. Trong trường hợp không có sẵn, người bệnh cần kết nối với y tế cơ sở để được khám, đ.ánh giá chỉ số oxy m.áu hàng ngày. Họ cũng là lực lượng sẽ hỗ trợ F0 đến bệnh viện đúng tuyến khi có dấu hiệu trở nặng.
F0 điều trị tại nhà mỗi ngày cần chủ động đo 1-2 lần theo hướng dẫn. BS Cấp nhấn mạnh, có những người nồng độ oxy m.áu thấp nhưng người bệnh không có bất cứ triệu chứng nào. Vì thế, bệnh nhân Covid-19 dù không triệu chứng vẫn được khuyến cáo đo SpO2 đều đặn để phát hiện nguy cơ này. Phát hiện sớm, bệnh nhân sẽ được kết nối chuyển đến các bệnh viện điều trị bệnh nhân Covid-19. Tránh nguy cơ phát hiện muộn, vào viện tổn thương phổi đã khá nặng nề, điều trị sẽ khó khăn hơn.
Dùng thuốc theo chỉ định
BS Cấp khuyến cáo, F0 cần bình tĩnh điều trị. 80% F0 không có triệu chứng, hoặc biểu hiện triệu chứng nhẹ, chỉ cần dùng các thuốc thông thường như hạ sốt, vitamin bồi bổ cơ thể. Còn các thuốc kháng virus , kháng viêm, chống đông m.áu tuyệt đối không được dùng bừa bãi bởi có thể gây hại
Các thuốc hạ sốt, vitamin mỗi người cũng nên chuẩn bị chủ động trong tủ thuốc gia đình. Đây đều là những thuốc thông thường, rất phổ biến, phòng cho tình huống bỗng nhiên trở thành F0 không thể tự đi mua được. Các thuốc này cũng được dùng phổ biến để hạ sốt, tăng cường sức khỏe trong các bệnh lý khác.
BS Cấp cho biết, một số bệnh nhân Covid-19 bị mất khứu giác, vị giác, thậm chí mất luôn cảm giác đói, khát, dẫn đến ăn uống không đầy đủ rất nguy hiểm.
Với những F0 này, người thân phải luôn nhắc họ ăn uống đầy đủ, ăn các đồ ăn mềm, dễ nuốt, luôn ý thức không ngon miệng cũng phải cố ăn. Bên cạnh đó, tất cả bệnh nhân Covid-19 điều trị tại nhà nên bổ sung điện giải bằng nước oresol, các loại nước trái cây như nước cam, nước bưởi, nước dưa hấu…
11 dấu hiệu người bệnh cần được xử trí cấp cứu và chuyển viện kịp thời
Khi phát hiện bất cứ một trong các dấu hiệu dưới đây, người bệnh cần phải báo cáo ngay với cơ sở quản lý người nhiễm Covid-19 tại nhà; trạm y tế xã, phường; hoặc trạm y tế lưu động, Trung tâm vận chuyển cấp cứu…
Cụ thể:
1. Khó thở, thở hụt hơi, hoặc ở t.rẻ e.m có dấu hiệu thở bất thường: thở rên, rút lõm lồng ngực, phập phồng cánh mũi, khò khè, thở rít thì hít vào.
2. Nhịp thở
Người lớn: nhịp thở 21 lần/phút.
Trẻ từ một đến dưới 5 t.uổi: nhịp thở: 40 lần/phút.
Trẻ từ 5 đến dưới 12 t.uổi: nhịp thở: 30 lần/phút.
Lưu ý ở t.rẻ e.m: đếm đủ nhịp thở trong một phút khi trẻ nằm yên không khóc.
3. SpO2 95% (nếu có thể đo), khi phát hiện bất thường đo lại lần 2 sau 30 giây đến một phút, khi đo yêu cầu giữ yên vị trí đo.
4. Mạch nhanh> 120 nhịp/phút hoặc dưới 50 lần/phút.
5. Huyết áp thấp: huyết áp tối đa
6. Đau tức ngực thường xuyên, cảm giác bó thắt ngực, đau tăng khi hít sâu.
7. Thay đổi ý thức: lú lẫn, ngủ rũ, lơ mơ, rất mệt/mệt lả, trẻ quấy khóc, li bì khó đ.ánh thức, co giật.
8. Tím môi, tím đầu móng tay, móng chân, da xanh, môi nhợt, lạnh đầu ngón tay, ngón chân.
9. Không thể uống hoặc bú kém/giảm, ăn kém, nôn (ở t.rẻ e.m). Trẻ có biểu hiện hội chứng viêm đa hệ thống: sốt cao, đỏ mắt, môi đỏ, lưỡi dâu tây, ngón tay chân sưng phù nổi hồng ban…
10. Mắc thêm bệnh cấp tính: sốt xuất huyết, tay chân miệng…
11. Bất kỳ tình trạng bất ổn nào của người nhiễm Covid-19 mà thấy cần báo cơ sở y tế.
Ứng phó với Covid-19 chủng Omicron, 30 y bác sĩ khẩn cấp vào BV dã chiến
30 y bác sĩ đã được điều động khẩn trở lại Bệnh viện dã chiến số 12 (TP Thủ Đức) để chuẩn bị các công tác tiếp nhận, điều trị bệnh nhân nhiễm Covid-19 chủng mới Omicron.
Ngày 7/12, TS.BS Nguyễn Trọng Hào, Giám đốc Bệnh viện (BV) Da Liễu TPHCM cho phóng viên Dân trí biết, đơn vị đã khẩn trương cử hàng chục nhân viên y tế trở lại BV dã chiến số 12 (đóng tại khu tái định cư Thủ Thiêm, TP Thủ Đức), ngay sau khi có chỉ đạo từ Sở Y tế TPHCM về việc chuẩn bị tiếp nhận, điều trị bệnh nhân Covid-19 nhiễm biến chủng Omicron, trong trường hợp chủng này được phát hiện tại địa phương.
Hàng chục y bác sĩ BV Da Liễu TPHCM trước giờ trở lại BV dã chiến số 12, sáng 6/12 (Ảnh: BVCC).
Cụ thể, lực lượng được BV Da Liễu điều động có tổng cộng 30 người, bao gồm 10 bác sĩ, 20 điều dưỡng trở lại. Các nhân viên y tế sẽ trở lại sắp xếp phòng bệnh, kiểm tra các trang thiết bị điều trị tại BV dã chiến số 12. Đặc biệt bên cạnh khu điều trị Covid-19 sẵn có, các bác sĩ sẽ thiết lập thêm khu vực riêng để theo dõi, điều trị cho các trường hợp nghi nhiễm và xác định nhiễm biến chủng Omicron.
Trước đó theo lộ trình của ngành y tế TPHCM, BV dã chiến số 12 (quy mô 3.500 giường) là một trong 13 cơ sở sẽ dừng hoạt động khi hoàn thành nhiệm vụ, dự kiến đóng hoàn toàn vào ngày 30/11. Trong một tháng nay, BV dã chiến này cũng không tiếp nhận bệnh nhân mới. Tuy nhiên trước tình hình dịch Covid-19 có diễn biến mới, lộ trình trên đã thay đổi.
Ngay sau khi trở lại BV dã chiến, các nhân viên y tế nhanh chóng dọn dẹp lại phòng bệnh (Ảnh: BVCC).
Theo TS.BS Hào, sau thời gian TPHCM mở cửa bình thường mới, hoạt động khám chữa bệnh tại BV Da Liễu đã dần ổn định trở lại, với khoảng 1.300 lượt bệnh nhân/ngày. Do đó khi phải điều một lượng lớn y bác sĩ đi chống dịch khẩn trương, bất ngờ, BV có gặp áp lực trong việc phân bổ nhân sự phục vụ người dân. Dù vậy, các nhân viên y tế của BV đều trong tinh thần sẵn sàng vào cuộc chiến mới với Covid-19.
Giám đốc BV Da Liễu TPHCM cho biết, hiện chưa có hướng dẫn cụ thể từ Sở Y tế TPHCM về phác đồ điều trị bệnh nhân nhiễm chủng Omiron, chưa rõ có khác gì so với cách điều trị bệnh nhân Covid-19 trước giờ hay không. Tuy nhiên theo các thông tin từ y văn thế giới hiện tại, biến chủng Omiron được cho là có thể gây lây lan nhanh nhưng độc lực nhẹ hơn chủng Delta đang lưu hành phổ biến tại Việt Nam.
Trong thời gian tới nếu áp lực điều trị gia tăng, BV dã chiến số 12 sẽ cần thêm sự hỗ trợ nhân lực từ các BV khác.
Các trang thiết bị chăm sóc điều trị, sinh hoạt cho bệnh nhân được khẩn trương kiểm tra lại (Ảnh: BVCC).
Trước đó trong cuộc họp báo thông tin về tình hình dịch tại TPHCM diễn ra chiều 6/12, ông Nguyễn Hồng Tâm, Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TPHCM (HCDC) chia sẻ, thời gian qua, biến chủng Omicron là vấn đề nóng được bàn luận. Điều đáng lo ngại, biến chủng này lây lan nhanh hơn 500% đối với biến chủng Delta và các thông tin về biến chủng này còn quá mới.
Tại Đông Nam Á, Singapore và Thái Lan đã ghi nhận các trường hợp nhiễm Omicron, do vậy, thành phố cũng rất có nguy cơ xuất hiện biến chủng này. Đến nay, tất cả trường hợp nhập cảnh vào TPHCM dương tính SARS-CoV-2 thời gian qua đã được giải trình tự gen và chưa ghi nhận trường hợp nhiễm biến chủng Omicron
Bà Nguyễn Thị Huỳnh Mai, Chánh Văn phòng Sở Y tế TPHCM thông tin thêm, Sở đã phối hợp với Bộ Tư lệnh, Công an thành phố chuẩn bị, triển khai thế trận nhận diện từ xa.
TPHCM chọn riêng BV dã chiến số 12 để sàng lọc, tiếp nhận người nhiễm biến chủng Omicron, chứ không điều trị chung. Điều này sẽ giúp ngành y tế thuận lợi trong khoanh vùng, dập tắt biến chủng mới.