Các gia đình không vệ sinh nơi F0 đang cách ly khi không thực sự cần thiết hoặc khi F0 tự làm được để hạn chế tiếp xúc gần với F0.
Thời gian gần đây số ca mắc COVID-19 (F0) cách ly, điều trị tại nhà ở Hà Nội và một số địa phương đang ngày càng gia tăng. Bên cạnh việc phải chuẩn bị một số thuốc và thiết bị thiết yếu, lương thực, thực phẩm cho F0, việc xử lý đồ vải, vệ sinh dụng cụ ăn uống, nhà cửa… khi gia đình có F0 cách ly, điều trị tại nhà để cả gia đình cùng chiến thắng COVID-19 là điều rất quan trọng.
Trên nhóm bác sĩ quân y hỗ trợ online chăm sóc F0 điều trị tại nhà có rất nhiều F0 cùng gia đình bày tỏ quan tâm về vấn đề này.
Theo hướng dẫn chăm sóc người mắc COVID-19 tại nhà do Bộ Y tế ban hành cần bố trí bộ đồ ăn riêng cho người nhiễm COVID-19, nên sử dụng dụng cụ dùng một lần. Đồ ăn thừa và dụng cụ ăn uống dùng một lần bỏ vào túi đựng rác trong phòng riêng.
Các gia đình không vệ sinh nơi F0 đang cách ly khi không thực sự cần thiết hoặc khi F0 tự làm được để hạn chế tiếp xúc gần với F0… Ảnh minh hoạ
Rửa bát đĩa bằng nước nóng và xà phòng. Người nhiễm COVID-19 tự rửa bát đĩa trong phòng riêng. Nếu cần người chăm sóc hỗ trợ thì người chăm sóc mang găng khi thu dọn đồ ăn và rửa bát đĩa. Bát đĩa và đồ dùng ăn uống của người nhiễm sau khi rửa để ở vị trí riêng. Tốt nhất là để trong phòng người nhiễm.
Về xử lý đồ vải của F0, tốt nhất là người nhiễm có thể tự giặt quần áo của mình. Nếu cần người chăm sóc giặt. Đeo găng tay khi xử lý đồ vải của người nhiễm.
Giặt hoặc khử trùng túi giặt và giỏ đồ. Giặt bằng máy hoặc bằng tay với nước ấm nhất có thể. Sấy khô hoặc phơi khô hoàn toàn. Tháo găng, rửa tay sau khi xử lý đồ vải của người nhiễm.
Nên giặt riêng đồ của người nhiễm với đồ của người khác. Đặc biệt Bộ Y tế lưu ý ” không giũ đồ bẩn cần giặt để hạn chế nguy cơ phát tán vi rút qua không khí”
Về vấn đề vệ sinh, tốt nhất là người nhiễm tự vệ sinh khu vực của mình. Để vệ sinh môi trường sạch sẽ cần làm sạch sàn nhà, tường và bề mặt sau đó lau bằng dung dịch khử khuẩn, rồi lau lại bằng nước sạch.
Bộ Y tế lưu ý nếu cần người chăm sóc hỗ trợ việc vệ sinh phòng, người chăm sóc mang găng trước khi vệ sinh.
Lý giải điều này, TS.BS Hoàng Thanh Tuấn- Phó Chủ nhiệm Khoa Phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ và tái tạo, Viện Bỏng Quốc gia Lê Hữu Trác, Học viện Quân y khuyến cáo thêm ” các gia đình không vệ sinh nơi F0 cách ly khi không thực sự cần thiết hoặc khi F0 tự làm được để hạn chế tiếp xúc gần với F0“.
Hướng dẫn của Bộ Y tế cũng nhấn mạnh việc sử dụng dụng cụ vệ sinh riêng cho khu vực của người nhiễm; Có thể bọc thiết bị điện tử bằng màng nilon và vệ sinh, khử trùng bên ngoài.
“Tháo bỏ găng, rửa tay sau khi hoàn tất công việc vệ sinh. Thực hiện vệ sinh bề mặt ít nhất 1 lần/ngày”– Hướng dẫn của Bộ Y tế lưu ý.
Về cách pha dung dịch khử khuẩn, hướng dẫn của Bộ Y tế nêu rõ: Sử dụng 5 thìa/muỗng bột Cloramin B 25% 01 lít nước, hoặc nước Javel 5% (pha gấp 10 lượng Javel theo hướng dẫn trên nhãn chai trong cùng 1 lượng nước), hoặc thuốc tẩy pha với nước theo tỷ lệ 1: 10: 05 muỗng canh hoặc 1/3 cốc 250 ml nước
Đặc biết, Bộ Y tế lưu ý: Dung dịch đã pha chỉ có hiệu quả sử dụng trong 24 giờ.
KHÔNG trộn lẫn hoá chất hoặc dung địch tẩy rửa với nhau.
KHÔNG để trực tiếp dưới ánh mặt trời.
KHÔNG để các sản phẩm tẩy rửa hoặc khử khuẩn trực tiếp lên da tay.
KHÔNG được sử dụng các sản phẩm tẩy rửa hoặc khử khuẩn cho thực phẩm.
Về thu gom, xử lý chất thải đúng cách
Đặt thùng rác có nắp kín và mở bằng chân, có lót túi nilon bên trong ở phòng của người nhiễm.
Thu gom, xử lý chất hằng ngày hoặc khi thùng rác đầy.
Đeo găng khi xử lý chất, thải bỏ găng tay ngay sau khi xử lý xong.
Rửa tay sau khi xử lý chất thải.
Cũng theo hướng dẫn của Bộ Y tế không sử dụng lại găng tay. Mỗi đôi găng tay chỉ sử dụng một lần rồi bỏ; Không chạm vào mặt khi đang đeo găng, mặt ngoài găng có thể có mầm bệnh
Sử dụng bình oxy cho F0 điều trị tại nhà cần lưu ý gì?
Bình oxy y tế là một trong những thiết bị được sử dụng khi bệnh nhân có vấn đề về hô hấp nhất là F0 điều trị tại nhà.
Vậy khi nào cần dùng và để an toàn cần những lưu ý gì? Dưới đây là nguyên tắc khi sử dụng bình cung cấp oxy cho bệnh nhân COVID-19 (F0) điều trị tại nhà.
Theo GS.TS Nguyễn Gia Bình, Chủ tịch Hội Hồi sức Cấp cứu và Chống độc Việt Nam, nguyên Trưởng khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bạch Mai, việc sử dụng bình oxy cần tuân thủ theo Hướng dẫn sử dụng bình oxy điều trị F0 tại nhà và lưu ý an toàn khi sử dụng bình oxy ( nguy cơ cháy, nổ) như bình gas.
1. Khi nào cần sử dụng bình oxy cho F0?
1. Khi nào cần sử dụng bình oxy cho F0?2. Sử dụng bao nhiêu oxy là đủ?3. Có thể giảm lượng oxy không và khi nào cần đưa F0 nhập viện?4.Những nguyên tắc sử dụng oxy an toàn tại nhà
Theo các chuyên gia, thông thường với người có phổi khỏe mạnh, không khí thở có chứa khoảng 21% oxy là đủ. Nhưng ở một số người, có chức năng phổi suy giảm như: Người mắc COVID-19, người viêm phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD), hen phế quản, bệnh tim mạch… khi mắc bệnh, lượng oxy đạt được thông qua hô hấp bình thường là không đủ, do đó cần bổ sung lượng oxy để duy trì chức năng bình thường của cơ thể.
Trao bình oxy cho người nhà bệnh nhân điều trị cách ly tại nhà.
Chia sẻ về vấn đề F0 khi nào cần phải sử dụng bình oxy tại nhà, BS Dương Chí Lực- Trưởng khoa Ngoại Lồng ngực – Bệnh viện Đa khoa Trung ương Quảng Nam, từng công tác tại TTHS COVID -19 quận Tân Phú, TP. Hồ Chí Minh cho biết, theo phác đồ của Bộ Y tế, F0 có các dấu hiệu thiếu oxy như: Khó thở, SPO2
Nếu không có máy SpO2 thì có thể đếm nhịp thở của F0 bằng cách: đặt tay lên thành bụng đếm sự di động thành bụng khi thở trong 1 phút. Hoặc cũng có thể đếm mạch bằng cách đếm liên tục trong 1 phút bằng ngón 2 và 3. Nếu thở nhanh>24 lần/ phút, hoặc nếu mạch trên 100 lần/phút…. nghĩa là F0 có dấu hiệu thiếu oxy.
2. Sử dụng bao nhiêu oxy là đủ?
5 cách để cải thiện mức độ bão hòa oxy m.áu tại nhà
Cách nhận biết người bệnh hạ oxy m.áu
Một số lưu ý khi sử dụng bình oxy hỗ trợ tại nhà
Theo khuyến cáo, oxy là một liệu pháp điều trị y tế sẽ được bác sĩ chỉ định. Theo BS Lực, F0 điều trị tại nhà cần tuân thủ liều lượng oxy theo khuyến cáo của cán bộ y tế, vì nếu tự ý điều chỉnh lượng oxy quá nhiều hoặc quá ít có thể gây hậu quả nghiêm trọng.
Thực tế cho thấy, thấy F0 khó thở nên nhiều người nhà sẽ điều chỉnh lượng oxy tăng quá mức chỉ định, điều này có thể dẫn đến mất cơ chế kích thích hô hấp của người bệnh.
Đối với người bệnh có vấn đề về hô hấp sẽ được sử dụng 3 lít -5 lít /phút nếu sử dụng nhiều sẽ dẫn đến xơ phổi.
Theo BS Lực, tùy thuộc vào chỉ số SPO2 của người bệnh để sử dụng oxy hợp lý. Thông thường đối với F0 có SPO2
Nhiều người thắc mắc, F0 có thể sử dụng oxy trong bao lâu? Trả lời câu hỏi này theo chuyên gia việc sử dụng oxy bao lâu tuỳ thuộc vào tình trạng khó thở của F0, có thể dùng trong khoảng 15-30 phút hoặc có thể dùng 24 giờ trong ngày. Tuy nhiên cần đặc biệt lưu ý khi thở oxy lâu phải duy trì ở liều thấp nhất mà bệnh nhân không khó thở. Không thở ở liều quá cao hoặc tăng liều quá nhanh. Không được vừa thở oxy vừa đi vệ sinh hoặc đi làm chuyện gì khác, F0 chỉ nằm tĩnh dưỡng ở giường, hoặc ngồi nếu có thể.
Hướng dẫn chăm sóc sức khỏe cho F0 – người bệnh COVID-19 phải sử dụng bình oxy tại nhà.
3. Có thể giảm lượng oxy không và khi nào cần đưa F0 nhập viện?
Chia sẻ về vấn đề này GS. TS Nguyễn Gia Bình cho biết, có thể điều chỉnh liều oxy và điều này cần dựa vào các yếu tố như: Bệnh nhân cảm thấy dễ chịu, không còn khó thở, lượng SpO2 tăng lên 95% với lưu lượng oxy 1-3 lít/ phút, nếu nhu cầu giảm thì giảm oxy xuống.
“Còn nếu khó thở nhiều hơn, nhu cầu oxy tăng lên thì nên cho F0 nhập viện, vì bệnh nặng lên cần phải làm nhiều xét nghiệm, chụp phim phổi… và nhiều thứ khác mà không thể làm ở nhà được” -TS. Bình khuyến cáo.
Còn theo BS. Dương Chí Lực, thở oxy là một biện pháp nhằm hỗ trợ hô hấp cho những người bệnh khó thở, có nồng độ oxy thấp và nó chỉ là điều trị triệu chứng, chứ không phải là phương pháp điều trị thực sự ở bệnh nhân mắc COVID-19. “Việc điều trị thực sự phải có chỉ định của bác sĩ”- BS Lực nhấn mạnh.
4.Những nguyên tắc sử dụng oxy an toàn tại nhà
Điều rất quan trọng, theo khuyến cáo, khi sử dụng bình oxy cần tuyệt đốituân theo các hướng dẫn về an toàn oxy nói chung.
Cụ thể là giữ bình ô xy cách xa ngọn lửa. Tránh để gần vật dụng có thể phóng tia lửa điện gây cháy nổ, không lưu trữ bình khí oxy gần bất kỳ loại nguồn nhiệt nào, gần bếp gas, hoặc gần nến thắp sáng.
Giữ bình oxy đứng trong thùng, hoặc giá. Đảm bảo thiết bị đựng oxy an toàn và sẽ không rơi đổ. Tắt oxy khi không sử dụng giảm nguy cơ bị cháy nổ.
Trước khi bắt đầu điều trị oxy tại nhà cần liên lạc với cán bộ y tế gần nhất để được giải đáp những thắc mắc, luôn để số điện thoại liên lạc ở vị trí dễ thấy. Ngoài ra cần ghi chép lại thời gian, liều lượng oxy sử dụng, tuân thủ chỉ định của bác sĩ.
Cách lắp đặt và sử dụng bình oxy tại nhà