Tập thể dục thường xuyên sẽ giúp cho các khớp xương luôn dẻo dai và chắc khỏe. Dù vậy, một số thói quen khi tập có thể đang vô tình gây tổn hại đến khớp.
Tập thể dục mang lại những lợi ích đáng kinh ngạc cho cả thể chất và tinh thần. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh (CDC) Mỹ, tập luyện thể dục sẽ giúp kéo dài t.uổi thọ, giảm nguy cơ mắc ung thư, tim mạch, cải thiện trầm cảm và nhiều lợi ích khác.
Tăng cường độ tập luyện đột ngột sẽ khiến khớp xương dễ bị tổn thương. Ảnh SHUTTERSTOCK
Các khớp xương, trong đó có khớp đầu gối, sẽ luôn chắc và khỏe mạnh nếu tập luyện thường xuyên. Kích thích do vận động tạo ra sẽ giúp phát triển cơ bắp, dây chằng và gân quanh khớp. Các mô này khi phát triển khỏe mạnh sẽ có tác dụng như một cái nẹp giúp ổn định khớp, theo chuyên trang sức khỏe Healthline (Mỹ).
Nếu sau một buổi chạy bộ hay tập gym mà bạn cảm thấy bị đau nhức khớp thì đó là dấu hiệu cảnh báo đang có gì đó sai lầm trong quá trình tập luyện. Dưới đây là những sai lầm khi tập có thể gây tổn hại khớp:
Không khởi động kỹ
Một số người có thể ngại khởi động khi chạy bộ, tập gym hay chơi các môn thể thao khác. Khởi động rất quan trọng vì giúp kích thích nhịp tim, phổi và cơ xương. Bỏ qua bài khởi động sẽ làm tăng nguy cơ chấn thương.
Có rất nhiều cách khởi động trước khi tập. Ví dụ, trước khi chạy bộ thì có thể đi bộ trong 5 đến 10 phút. Trước khi nâng tạ, người tập có thể đi trên máy chạy bộ hoặc đạp xe khoảng 5 phút.
Tập mà không có ngày nghỉ
Để giảm cân hoặc tăng cơ thì cần sự kiên trì tập luyện. Nhưng nếu tập quá nhiều, nghỉ ngơi quá ít sẽ khiến cơ thể dễ rơi vào tình trạng suy nhược, làm tăng nguy cơ chấn thương khớp.
Do đó, các chuyên gia khuyến cáo nên nghỉ ngơi ít nhất 1 ngày/tuần. Trong ngày nghỉ đó, cơ bắp sẽ được phục hồi, các khớp được giảm áp lực vận động. Cơ thể cũng sẽ cân bằng lại các hoóc môn. Nhờ vậy, mọi người sẽ dồi dào năng lượng hơn khi quay trở lại tập luyện.
Tập quá nhiều trong 1 buổi
Có những người vì nôn nóng muốn tập luyện nhanh có kết quả nên tăng cường độ tập lên cao đột ngột. Họ chạy bộ nhiều hơn, nâng tạ nặng hơn và tập lâu hơn nhiều so với ngày thường.
Tăng cường độ tập đột ngột sẽ khiến cơ bắp, xương, khớp và mô liên kết không có thời gian thích nghi. Tình trạng này sẽ khiến các khớp xương dễ bị chấn thương, theo Healthline.
Điều gì xảy ra nếu đột quỵ không được cấp cứu kịp thời?
Đột quỵ có thể để lại những di chứng khác nhau, từ liệt đến các vấn đề về ngôn ngữ.
Cứu chữa kịp thời có thể giúp giảm thiểu hậu quả của đột quỵ.
Phục hồi sau đột quỵ là quá trình rất khó khăn. Chỉ khoảng 10 % những người sống sót qua cơn đột quỵ có thể phục hồi hoàn toàn, theo chuyên sang sức khỏe Healthline (Mỹ).
Bệnh nhân đột quỵ phải được cấp cứu ngay lập tức, mỗi phút trì hoãn có thể g.iết c.hết 2 triệu tế bào não. ẢNh SHUTTERSTOCK
Số liệu của Hiệp hội Đột quỵ Mỹ (ASA) cho thấy khoảng 40% người từng bị đột quỵ sẽ gặp các tình trạng như suy giảm nhận thức từ trung bình đến nặng, liệt, gặp các vấn đề về trí nhớ hay đau mạn tính.
Ngoài ra, bệnh nhân còn có thể bị chứng mất ngôn ngữ, vốn ảnh hưởng đến khả năng nói, viết hoặc hiểu những gì người khác nói. Họ cũng bị trầm cảm và rối loạn cảm xúc.
Tuy nhiên, hậu quả có thể được giảm thiểu nếu người bị đột quỵ được cứu chữa kịp thời. Càng chậm trễ điều trị, tổn thương não sẽ càng nghiêm trọng.
Điều quan trọng là phải nhận ra sớm biểu hiện của đột quỵ. Các triệu chứng đột quỵ đặc trưng là yếu, tê cánh tay, mặt chảy xệ, nói lắp, lú lẩn, đi lại khó khăn. Hầu hết các triệu chứng có xu hướng xảy ra ở một bên cơ thể. Ví dụ, người bệnh sẽ nhận thấy một cánh tay của họ yếu sức, không thể cử động dù đang cố gắng nâng cả 2 cánh ta lên.
Đột quỵ xảy ra khi một mạch m.áu trong não bị tắc nghẽn, dẫn đến làm gián đoạn lưu thông m.áu và ô xy lên não. Vỡ mạch m.áu não cũng có thể gây ra đột quỵ.
Khi phát hiện đột quỵ, người bệnh cần phải được đưa đi cấp cứu ngay lập tức. Nếu bệnh nhân và người thân chờ đợi với hy vọng các triệu chứng sẽ hết thì não sẽ càng bị tổn thương. Mỗi phút trôi qua thì 2 triệu tế bào não sẽ c.hết. Càng trì hoãn điều trị, não càng bị tổn thương và nguy cơ bị liệt, di chứng càng cao.
Sẽ có những trường hợp triệu chứng đột quỵ có thể giảm dần sau vài phút. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là người bệnh đang ổn. Chẳng qua là họ đang bị đột quỵ nhẹ. Cơn đột quỵ thứ hai có thể xảy ra bất kỳ lúc nào và gây những tổn thương nghiêm trong đến não.
Viện Y tế Quốc gia Mỹ (NIH) khuyến nghị bệnh nhân có thể bắt đầu chương trình phục hồi chức năng trong vòng 48 giờ sau đột quỵ. Phục hồi chức năng gồm vật lý trị liệu, liệu pháp tâm lý, liệu pháp ngôn ngữ và thuốc, theo Healthline.
