Các nhà nghiên cứu từ Đại học Oxford (Anh) đã phát hiện ra một chủng HIV có độc lực cao ẩn náu ở Hà Lan trong nhiều thập niên qua.
Biến thể VB của virus HIV được phát hiện có đến hơn 500 đột biến. Ảnh CHỤP MÀN HÌNH SOUTH CHINA MORNING POST
AFP ngày 4.2 đưa tin các nhà nghiên cứu từ Đại học Oxford (Anh) đã phát hiện ra một chủng virus HIV mới có độc lực cao. Tuy nhiên, vì các phương pháp điều trị hiện đại vẫn hiệu quả, phát hiện này “không gây báo động”.
Phát hiện được công bố ngày 3.2 trên tạp chí Science. Theo đó, những bệnh nhân bị nhiễm “biến thể VB” có nồng độ virus HIV trong m.áu cao hơn 3,5-5,5 lần và hệ thống miễn dịch cũng yếu đi nhanh hơn so với những người bị nhiễm các biến thể khác.
Tuy nhiên, nghiên cứu cũng cho thấy rằng sau khi bắt đầu điều trị, khả năng phục hồi và sống sót của người có biến thể VB tương tự bệnh nhân nhiễm các biến thể HIV trước đó. “Không cần báo động vì sự xuất hiện của biến thể mới này”, AFP dẫn lời nhà dịch tễ học Chris Wymant của Đại học Oxford, tác giả chính bài báo, cho biết.
Theo các nhà nghiên cứu, biến thể VB có thể xuất hiện vào cuối những năm 1980 và đầu những năm 1990 ở Hà Lan, nhưng bắt đầu suy giảm vào khoảng năm 2010. Nhóm nghiên cứu đã tìm thấy tổng cộng 109 người bị nhiễm biến thể VB. Trong số này, chỉ 4 người sống bên ngoài Hà Lan, nhưng vẫn ở khu vực Tây Âu.
Công trình nghiên cứu trên cũng củng cố lý thuyết rằng virus có thể tiến hóa để có độc lực cao hơn. Ngoài VB, biến thể Delta của virus SARS-CoV-2 là một ví dụ gần đây của lý thuyết này. Do đó, việc phát hiện ra biến thể VB “là một lời cảnh báo chúng ta đừng bao giờ quá tự tin và cho rằng virus sẽ có độc lực giảm dần”, ông Wymant nói thêm.
Virus HIV phát triển không ngừng. Gần như trong mỗi bệnh nhân HIV đều có một chủng virus khác nhau. Biến thể VB mới nhất được phát hiện có hơn 500 đột biến.
Các nhà nghiên cứu cho biết họ không thể xác định được đột biến di truyền nào trong biến thể VB đã khiến độc lực của virus tăng lên. Các nhà khoa học cũng hy vọng các nghiên cứu trong tương lai sẽ có thể làm được điều này.
Nghiên cứu mới: Cứ 100 người Việt thì 3 người có đột biến ung thư di truyền
Nghiên cứu trên quy mô lớn lần đầu tiên về tần suất mắc ung thư di truyền của người Việt được tạp chí quốc tế Frontiers in Oncology đăng tải “tiết lộ” nhiều thông tin đáng lưu ý.
Mới đây, tạp chí ung thư quốc tế Frontiers in Oncology đã chấp thuận đăng tải nghiên cứu của Viện Di truyền Y học (Gene Solutions) về “Phổ đột biến gen gây bệnh ung thư di truyền trên quần thể người Việt Nam” (Pathogenic variant profile of hereditary cancer syndromes in a Vietnamese cohort) , sau thời gian kiểm duyệt gắt gao.
Đây cũng là lần đầu tiên có một nghiên cứu trên quy mô lớn liên quan đến tần suất mắc ung thư di truyền của người Việt được chấp thuận công bố trên tạp chí ung thư thế giới, sau khi vượt qua các vòng kiểm duyệt gắt gao.
Cụ thể, nghiên cứu trên được thực hiện trên 1.165 người Việt Nam đã làm xét nghiệm gen oncoSure, khảo sát 17 đột biến gen liên quan đến 11 loại ung thư di truyền phổ biến nhất trong năm 2020. Kết quả cho thấy có đến 3.2% người tham gia có mang đột biến ung thư di truyền.
Lần đầu tiên, tạp chí ung thư quốc tế chấp thuận đăng tải nghiên cứu quy mô lớn về phổ đột biến ung thư di truyền ở Việt Nam (Ảnh: Viện Gen và Di truyền).
Ở những người có t.iền căn gia đình hoặc bản thân mắc ung thư (được đ.ánh giá là nhóm nguy cơ cao cần đi thực hiện xét nghiệm gen) thì tỷ lệ này lên đến 4.2%. Ở nhóm người không có t.iền căn ung thư thì tỷ lệ mang đột biến ung thư di truyền là 2.6%. Tức là, trung bình cứ 100 người sẽ có khoảng 3 người có mang đột biến ung thư di truyền.
Trong đó, phổ biến nhất là người mang đột biến của hội chứng ung thư vú và buồng trứng di truyền (HBOC), chiếm tỷ lệ 1.6% và hội chứng ung thư đại trực tràng di truyền chiếm tỷ lệ 1.3%. Và trong các hội chứng ung thư đại trực tràng di truyền, tỷ lệ người mang đột biến của hội chứng Lynch là 0.8%, hội chứng đa polyp gia đình (FAP) là 0.3% và hội chứng đa polyp liên quan gen MUTYH (MAP) là 0.3%.
Đáng lưu ý, BRCA1 và BRCA2 là 2 gen thường bị đột biến nhất, tỷ lệ “dương tính” là 1.3% trong quần thể được khảo sát, và 5.1% trong các bệnh nhân bị ung thư vú hoặc ung thư buồng trứng. Nghiên cứu cũng chỉ ra các đột biến gen có tần suất cao trên người Việt Nam cũng như có những đột biến gen hoàn toàn mới, chưa được ghi nhận trước đây.
Nghiên cứu mới cho thấy, cứ 100 người sẽ có khoảng 3 người có mang đột biến ung thư di truyền (Ảnh: Viện Di truyền Y học).
TS Từ Ngọc Ly Lan, trưởng nhóm nghiên cứu cho biết, kết quả nghiên cứu là minh chứng về sự phổ biến của ung thư di truyền ở người Việt Nam. Tuy còn khá xa lạ, nhưng xét nghiệm gen cần được nhìn nhận về giá trị trong việc đ.ánh giá nguy cơ ung thư di truyền.
“Ung thư có mang đột biến di truyền, nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng phác đồ thì sẽ có nhiều bệnh nhân được cứu sống hơn, và ngay cả người thân của họ cũng được bảo vệ nhờ dự phòng tốt” – TS Ly Lan nói.
Ngoài ra, không chỉ riêng đối tượng có t.iền căn mà bất cứ ai cũng nên cân nhắc chủ động thực hiện xét nghiệm gen, để đ.ánh giá nguy cơ ung thư di truyền càng sớm càng tốt. Từ đó có kế hoạch tầm soát, xử lý kịp thời.
