Hai nghiên cứu mới công bố trong tuần này đã cung cấp thêm những bằng chứng cho thấy bệnh COVID-19 có thể dẫn tình trạng suy giảm nhận thức, kể cả ở những ca bệnh nhẹ.
Nhân viên y tế chăm sóc bệnh nhân mắc COVID-19 tại một bệnh viện ở Brussels, Bỉ. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN
Một nghiên cứu, đăng trên tạp chí Nature, nghiên cứu 785 người tham gia chương trình UK Biobank tại Anh trong độ t.uổi từ 51-81. Nhóm này được chụp ảnh cắt lớp não bộ và tiến hành kiểm tra nhận thức. Trong số này, 401 người nhiễm COVID-19 sau khi cung cấp các dữ liệu trên cho chương trình Biobank và 384 người không nhiễm. Cả 2 nhóm đều được chụp ảnh cắt lớp não bộ và kiểm tra nhận thức sau mắc COVID-19.
Kết quả chỉ ra, so với nhóm không mắc COVID-19 thì hình ảnh chụp cắt lớp não bộ ở những người mắc COVID-19 có nhiều thay đổi hơn so với trước đó trong khi điểm kiểm tra nhận thức của những người này cũng giảm đáng kể.
Sự chênh lệch vẫn lớn sau khi 15 người mắc COVID-19 thể nặng được tách ra khỏi nghiên cứu, phản ánh thực trạng kể cả mắc COVID-19 nhẹ cũng bị ảnh hưởng đến não bộ. Những thay đổi ở não bộ có thể kể đến như độ dày của chất xám giảm, dấu vết tổn thương dây thần kinh tại các vùng có chức năng kết nối với nhân khứu giác trước…
Điểm kiểm tra nhận thức tiếp tục suy giảm theo thời gian ở nhóm mắc bệnh COVID-19. Mức độ suy giảm cũng tương ứng với những thay đổi vật lý trong não bộ người mắc COVID-19. Thời gian trung bình từ lúc được chẩn đoán mắc COVID-19 đến khi tiến hành chụp cắt lớp não bộ là 141 ngày, cho thấynhững tác động tiêu cực với não bộ có thể kéo dài ít nhất 4-5 tháng sau mắc bệnh.
Các tác giả cho rằng cần tiến hành thêm nghiên cứu để xác định liệu những chức năng não bộ bị ảnh hưởng có được khôi phục phần nào hay không và những tác động trên có kéo dài hay không.
Nghiên cứu thứ 2, công bố trên tạp chí khoa học thần kinh JAMA, được thực hiện với 1.438 người từng mắc COVID-19 và 438 người chưa mắc, trên 60 t.uổi, ở thành phố Vũ Hán, Trung Quốc. Các bài kiểm tra nhận thức được thực hiện trong các mốc 6 và 12 tháng sau mắc bệnh. Những người được nghiên cứu đều không mắc các bệnh suy giảm nhận thức, gia đình không có người sa sút trí tuệ hoặc các bệnh mãn tính nặng trước khi mắc COVID-19.
Kết quả chỉ ra tỷ lệ suy giảm nhận thức ở nhóm mắc bệnh cao hơn đặc biệt là những người bệnh nặng. Nhóm này có nguy cơ suy giảm nhận thức cao hơn 4,87 lần so với nhóm không mắc bệnh trong khi nguy cơ suy giảm nhận thức nghiêm trọng ở nhóm này cao hơn 19 lần. Những người mắc COVID-19 thể nhẹ có nguy cơ suy giảm nhận thức nhẹ cao hơn 1,71 lần.
Các tác giả cảnh báo những kết quả trên cho thấy đại dịch COVID-19 có thể góp phần làm gia tăng gánh nặng chăm sóc y tế trên thế giới liên quan các bệnh sa sút trí tuệ.
Các nhà khoa học Bỉ giải mã thành công bệnh Parkinson
Các nhà nghiên cứu tại Đại học Công giáo Louvain của Bỉ mới đây đã phát hiện ra mối liên hệ chặt chẽ giữa một loại enzyme trong quá trình chuyển hóa đường và một loại tổn thương tế bào mới xảy ra trong một số trường hợp bệnh Parkinson.
Theo phóng viên TTXVN tại Brussels, nhóm nghiên cứu do Giáo sư Guido Bommer tại Viện de Duve thuộc Đại học Công giáo Louvain đứng đầu. Các nhà nghiên cứu cho biết enzyme PARK7 có thể đóng một vai trò nào đó trong quá trình chuyển hóa đường thông qua quá trình p.hân h.ủy glucose trong cơ thể sống dưới tác dụng của enzyme. Các nhà nghiên cứu đã quan sát thấy rằng việc vô hiệu hóa enzyme này gây ra sự tích tụ thiệt hại trong các tế bào của con người. Do đó, một số trường hợp mắc bệnh Parkinson có thể là do sự bất hoạt di truyền của enzym PARK7.
Cho đến nay, mặc dù đã có hàng nghìn bài báo khoa học về chủ đề này, nhưng chức năng của PARK7 vẫn chưa được biết đến. Nhờ sự hiểu biết tốt hơn về các cơ chế đằng sau bệnh Parkinson, các phương pháp điều trị mới chắc chắn sẽ được phát triển trong tương lai nhằm vào nguồn gốc của căn bệnh này, thay vì tập trung vào các triệu chứng của bệnh.
Nghiên cứu được công bố trên tạp chí uy tín PNAS thuộc Viện Hàn lâm Khoa học quốc gia Mỹ và được cộng đồng khoa học quốc tế đ.ánh giá cao.
Giống như bệnh Alzheimer, Parkinson là một rối loạn thoái hóa thần kinh do một số tế bào não bị c.hết. Cho đến ngày nay, giới khoa học vẫn chưa tìm ra nguyên nhân của căn bệnh tương đối phổ biến này.
