Các nhà khoa học Trung Quốc đã phát triển một hệ thống robot tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) để chăm sóc phôi thai trong tử cung nhân tạo với hiệu quả mà con người không thể đạt được.
Ảnh minh họa: Shutterstock
Theo đài Sputnik, mục tiêu chính của hệ thống là tạo điều kiện thuận lợi cho nuôi cấy phôi động vật dùng cho các mục đích khoa học, nhưng về lý thuyết, hệ thống này có thể được sử dụng cho phôi người.
Kết luận trên được đưa ra trong nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Kỹ thuật Y sinh.
Các nhà khoa học tại Viện Kỹ thuật và Công nghệ Y sinh Tô Châu đã thử nghiệm hoạt động của robot trên phôi chuột. Tử cung nhân tạo do viện này phát triển gồm một số khoang chứa hỗn hợp chất dinh dưỡng mà phôi được đặt vào đó. Trước đây, các nhà nghiên cứu phải theo dõi, ghi lại tình trạng của phôi và điều chỉnh hoạt động của robot thủ công.
“Bảo mẫu” robot AI sẽ theo dõi các phôi thai suốt ngày đêm, tạo ra những hình ảnh siêu rõ nét về phôi thông qua một hệ thống cảm biến và thấu kính, cũng như điều chỉnh nhiệt độ, nguồn cung cấp không khí, nước và dinh dưỡng theo thời gian thực. AI cũng biết phôi nào phát triển không thuận lợi hoặc c.hết để có thể kịp thời loại bỏ khỏi tử cung nhân tạo.
Các nhà nghiên cứu hy vọng rằng công nghệ này sẽ giúp ích trong nghiên cứu phát triển bào thai và hình thành dị tật bẩm sinh.
Các nhà khoa học trên khắp thế giới đã đạt tiến bộ rõ ràng trong tạo ra tử cung nhân tạo hoàn chỉnh. Vào năm 2019, các nhà nghiên cứu ở Bắc Kinh đã có thể đưa một trứng khỉ thụ tinh đến giai đoạn hình thành cơ quan mà không cần cơ thể mẹ. Các nhà sinh vật học Israel cũng đã nuôi cấy thành công phôi của chuột đến nửa thai kỳ.
Tuy nhiên, thử nghiệm lâm sàng liên quan đến trẻ sơ sinh vẫn là chặng đường xa. Hiện nay, công nghệ tử cung nhân tạo là công cụ để giải quyết tình trạng sinh non bằng cách không giữ phôi thai trong môi trường mở mà trong điều kiện mô phỏng tử cung. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều nghiên cứu cần làm để thực hiện quá trình này.
Ông Matt Kemp, Giám đốc phòng thí nghiệm về thai nghén tại Tổ chức Nghiên cứu Phụ nữ & Trẻ sơ sinh cho rằng việc đưa sản phẩm này vào ứng dụng lâm sàng sẽ vô cùng khó khăn.
Kỹ thuật có thể giúp hàng ngàn trẻ dị tật bẩm sinh có “cuộc đời mới”
Theo thống kê, mỗi năm tại Việt Nam có khoảng 41.000 trẻ mắc dị tật, trong đó, số trẻ mắc dị tật nặng khoảng 20.000 ca.
Mắc dị tật bẩm sinh làm cho không chỉ gia đình mà chính đ.ứa t.rẻ đó khổ cả cuộc đời, trở thành gánh nặng của xã hội.
Theo PGS.TS Nguyễn Duy Ánh, Giám đốc Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, nếu phát hiện sớm các dị tật và bất thường của thai nhi, các nhân viên y tế có thể cứu chữa được các bệnh lý phức tạp, nguy hiểm với tỷ lệ thành công tới 90%, hạn chế các ca t.ử v.ong đáng tiếc, giúp trẻ sinh ra không còn bị dị tật, phát triển bình thường. Khi đó, tỷ lệ trẻ tật nguyền, di chứng bào thai giảm rõ rệt trong cộng đồng dân cư.
Với y học bào thai, thai nhi được xem như là một bệnh nhân, nếu được triển khai rộng sẽ mở ra cơ hội cứu sống cho hàng ngàn sinh mạng.
Một ca mổ can thiệp bào thai tại Bệnh viện Phụ sản Hà Nội
PGS Ánh chia sẻ: “”Nếu thai nhi có bệnh cần phải điều trị sớm, thì các kỹ thuật của y học bào thai có thể chữa cho thai nhi ngay trong bụng mẹ. Việc này giúp cứu sống thai nhi hoặc tránh các dị tật nặng nề khi đ.ứa t.rẻ chào đời. Chất lượng dân số cũng sẽ được tăng cường, vì những em bé bị tật nguyền, di chứng do bệnh lý trong bào thai sẽ giảm đi đáng kể trong cộng đồng”, PGS Ánh phân tích.
Kỹ thuật can thiệp bào thai thực hiện trên các mạch m.áu nhỏ, dải xơ khó tìm, nhưng vẫn phải bảo đảm không ảnh hưởng đến thai nhi đang sống trong buồng ối, phải bảo đảm màng ối còn nguyên vẹn và không n.hiễm t.rùng.
Việc này đòi hỏi phẫu thuật viên phải có trình độ cao, khéo tay, tinh mắt và phối hợp tốt giữa siêu âm và nội soi”.
Theo PGS Ánh, 5 năm trước, Bệnh viện Phụ sản Hà Nội nhận đề tài nghiên cứu cấp Nhà nước từ Bộ Khoa học và Công nghệ về can thiệp bào thai. Bệnh viện đã cử 3 bác sĩ sang Pháp học tập. Đến nay, kỹ thuật can thiệp bào thai đã được triển khai thường quy và bệnh viện đã tổ chức đào tạo cho hàng nghìn bác sĩ tuyến dưới sàng lọc chẩn đoán trước sinh, để tư vấn thai phụ không may có bệnh lý.
“Hàng trăm thai nhi mắc hội chứng như truyền m.áu song thai; dải xơ buồng ối…, đã được cứu sống nhờ kỹ thuật can thiệp bào thai”, PGS Ánh cho hay.
Các thai phụ khi có dấu hiệu nghi ngờ thai dị tật sẽ được khám, quản lý tại Đơn vị can thiệp bào thai trực thuộc Trung tâm sàng lọc, chẩn đoán trước sinh và sơ sinh. Đơn vị can thiệp bào thai sẽ là nơi thực hiện mô hình khép kín trong việc chăm sóc sản phụ có vấn đề về sản khoa, rối loạn di truyền.
